تا کنون به این موضوع فکر کردید چرا در کشورهای پیشرفته، سرانه آنتن موبایل به ازای جمعیت آن‌ها بیشتر از کشورهای در حال توسعه یا عقب‌مانده از نظر ارتباطات و ضریب نفوذ موبایل است؟

در کل دنیا بیش از ۷ میلیون آنتن BTS فیزیکی نصب شده است که فقط بیش از ۲ میلیون آنتن موبایل در کشور چین داریم. اگر جمعیت کل جهان در انتهای سال ۲۰۱۸ را ۷.۵۳ میلیارد نفر در نظر بگیریم، پس به ازای هر ۱۰۷۶ نفر در دنیا یک آنتن BTS نصب شده است.

کشورهای توسعه یافته نسبت به میانگین جهانی سرانه آنتن BTS، وضعیت بهتری دارند. ترکیه با جمعیتی نزدیک به ۸۰ میلیون نفر (مشابه ایران) در پایان سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۹۰ هزار آنتن BTS نصب شده فعال دارد که به ازای هر ۸۸۷ نفر یک آنتن BTS می‌شود.

در کشور هند، نزدیک به ۷۳۶ هزار آنتن BTS نصب شده که البته فقط ۹۶ هزار آنتن از فناوری ۳G پشتیبانی می‌کنند. اپراتور «China Mobile» که بزرگ‌ترین اپراتور مخابراتی کشور چین است؛ در پایان سال ۲۰۱۶ تعداد آنتن‌های موبایل ۴G خود را به عدد ۱.۴ میلیون آنتن در سرزمینش رسانده است.

برآورد می‌شود در ایران حدود ۶۵ هزار آنتن BTS فعال باشد ولی باید ۴۰ هزار آنتن BTS دیگر نصب شود

کشور ایران از نظر سرانه آنتن موبایل از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه عقب‌تر است. در ایران حدود ۶۵ هزار آنتن موبایل فعال وجود دارد که به ازای هر ۱۳۵۲ نفر یک آنتن BTS می‌شود.

حالا، با دانستن آمار و ارقام بالا، دو سوال اساسی مطرح می‌شود: نخست، چرا کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه سعی کردند آنتن‌های BTS بیشتری نصب کنند؟

اگر بپذیریم که آنتن‌های موبایل برای سلامتی انسان خطرناک و مضر هستند؛ قاعدتا باید در کشورهای توسعه یافته شاهد آنتن‌های BTS کمتری باشیم یا اینکه سرانه آنتن موبایل بیشتر یک حسن و امتیاز محسوب نشود.

پرسش دوم به کشور ایران برمی‌گردد: چرا در ایران سرانه آنتن موبایل پایین است؟ کارشناسان مخابرات و ارتباطات اعلام کردند در سراسر کشور حدود ۴۰ هزار آنتن BTS نسل ۳ و ۴ کسری داریم.

چرا کشور همسایه‌ای مانند ترکیه که از نظر جمعیتی حدودا با ایران برابر است و وسعت کم‌تری هم دارد؛ موفق شده حدود ۹۰ هزار آنتن BTS فعال داشته باشد ولی ایران با ضریب نفوذ موبایل ۱۱۵ درصدی فقط ۶۵ هزار آنتن موبایل فعال دارد؟

آنتن بیشتر؛ تضمین سلامتی بیشتر

برخلاف باور اشتباهی که در اذهان برخی از مردم وجود دارد؛ نحوه کار آنتن‌های BTS و شیوه انتشار و توزیع امواج رادیویی نشان می‌دهد نصب تعداد آنتن‌های بیشتر در یک منطقه، متضمن سلامتی بیشتر افراد ساکن در آن منطقه است.

هر آنتن BTS حداکثر می‌تواند یک محدوده جغرافیایی را زیر پوشش خود قرار دهد. هرچه فاصله کاربران و دستگاه‌های موبایل با یک آنتن BTS کمتر باشد؛ توان تشعشعی یا چگالی توان امواج الکترومغناطیس ساطع شده از آنتن کمتر خواهند بود و احتمال آسیب‌رسانی و مضر بودن آن‌ها برای سلامتی انسان‌ها کاهش پیدا می‌کند.

برعکس، وقتی فاصله گوشی‌های موبایل و کاربران با آنتن‌های BTS بیشتر می‌شود؛ آنتن باید امواجی با چگالی توان قوی‌تری منتشر کند تا به دست گیرنده برسد. افزایش چگالی توان تشعشعات الکترومغناطیس مساوی با افزایش تاثیرات نامطلوب این امواج بر پوست و سلول‌های بدن است.

بنابراین؛ کشورهای توسعه‌یافته دریافتند هنگامی که در یک منطقه آنتن‌های BTS بیشتری نصب کنند؛ فاصله کاربران با آنتن‌ها کمتر شده و چگالی توان امواج رادیویی در حد استاندارد و مجاز یا پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد.

اپراتورهای موبایل هم در هنگام توسعه شبکه و نصب آنتن‌های موبایل، این هدف را مدنظر قرار داده و سعی می‌کنند با بهینه‌سازی آنتن‌ها و رعایت فاصله‌های مجاز، چگالی توان فرکانس‌های رادیویی را در کمترین اندازه خود پایدار نگه دارند تا سلامتی شهروندان و کاربران تضمین شود.

بهبود کیفیت شبکه موبایل و زندگی

در کشورهای توسعه یافته، با جا افتادن فرهنگ استفاده از گوشی موبایل و نصب آنتن BTS بیشتر برای افزایش کیفیت شبکه و سلامتی شهروندان، انواع مشوق‌ها و همراهی‌ها با اپراتورها برای توسعه شبکه موبایل انجام می‌پذیرد.

افزایش تعداد آنتن‌های BTS در یک منطقه باعث بهبود کیفیت شبکه موبایل و در نتیجه افزایش کیفیت زندگی شهروندان می‌شود.

هر آنتن BTS حداکثر از ۳ هزار کاربر موبایل پشتیبانی می‌کند. حالا، هرچه تعداد کاربران کمتری به یک BTS متصل شوند و تعداد آنتن‌های BTS نزدیک آن‌ها بیشتر باشد؛ به طور محسوسی کیفیت شبکه از نظر سرعت دسترسی، سرعت انتقال اطلاعات، نرخ موفقیت برقراری مکالمات، نرخ موفقیت در Hand-Over یا دست به دست شدن ترافیک در حال حرکت بین سایت‌های مجاور، کیفیت گیرندگی و… افزایش خواهد یافت.

چرا باید به اپراتورها کمک کرد؟

جمعیت شهرها هر روز در حال افزایش است. اگر شهری مانند تهران تا چند سال پیش در طول روز میزبان ۱۵ میلیون نفر بود؛ اکنون تخمین زده می‌شود ۲۰ تا ۲۳ میلیون نفر در آن در حال تردد باشند.

افزایش جمعیت شهرها به طور مستقیم روی کیفیت شبکه موبایل تاثیرگذار است؛ چون کاربران بیشتری به یک آنتن BTS متصل می‌شوند.

در اینجا، اپراتورها ناگزیر هستند ظرفیت سایت‌های موبایل خود را افزایش دهند یا سایت‌های BTS جدیدی در مناطق شلوغ‌تر و پرجمعیت‌تر نصب کنند. از سوی دیگر، حاشیه شهرها گسترده‌تر می‌شود و اپراتورها باید آنتن‌های BTS جدیدی در مناطق تازه رونق گرفته یا تازه ساکن جمعیتی نصب کنند وگرنه باز هم شبکه از تعادل و پایداری خارج می‌شود.

ساخت‌وسازها، برج‌های جدید و مجتمع‌های مسکونی غول‌پیکری که هر روز از زمین سر برآورده و به سوی آسمان می‌روند؛ نقاط کور بیشتری در شهرها ایجاد کرده و باعث می‌شوند آنتن‌های BTS نصب شده و فعال قدیمی قدرت پوشش‌دهی کمتری داشته باشند.

اپراتورهای موبایل ناچارند به صورت دوره‌ای سراغ آنتن‌های موبایل رفته و دوباره نوع و ارتفاع دکل، نقطه و زاویه قرارگیری آنتن روی دکل، میزان توان خروجی آنتن و بسیاری پارامترهای دیگر را محاسبه و تنظیم کنند. در برخی مواقع، دیگر آنتن و سایت BTS قدیمی جوابگو نبوده و باید محل آن تغییر کند یا آنتن BTS میکروی دیگری در کنارش نصب و راه‌اندازی شود.

یافتن زمین و محل نصب آنتن یکی از معضلات و مشکلات بزرگ و چالشی اپراتورها است. گاهی اوقات در یک خیابان یا محدوده هیچ فضای آزاد و مناسبی برای نصب آنتن‌های جدید یافت نمی‌شود و اپراتورها به ناچار باید سراغ پشت بام ساختمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی یا تجاری بروند.

افزایش جمیعت شهرها، برج‌سازی‌ها و بالا رفتن مجتمع‌ها در کنار ورود نسل‌های جدید شبکه‌های موبایل، نصب آنتن‌های BTS بیشتر را ضروری می‌سازد

گاها دیده می‌شود ساکنین ساختمان‌ها و مجتمع‌ها پس از یک دوره توافقی برای نصب و فعال‌سازی آنتن موبایل روی پشت بام، حاضر به تمدید قرارداد خود نشده و تحت تاثیر القاها و شکایت‌های همسایگان، اپراتورها را مجبور به جمع‌آوری تجهیزات نصب شده می‌کنند.

یکی از دلایل کاهش سایت‌های موبایل در ایران و نرخ توسعه کند پوشش شبکه‌ای، همین باورهای عمومی اشتباه برخی افراد و عدم همکاری آن‌ها در تمدید قراردادها یا اجاره دادن محل برای نصب آنتن‌های جدید است. این افراد نمی‌دانند با این تصمیم خود چه ضربه‌ای به سلامتی و کیفیت زندگی خانواده و همسایگان وارد کرده و چه جفایی به تمام ساکنین محل می‌شود.

یک بام و دو هوا

همه ما کاربران موبایل و اینترنت، خواهان آنتن‌دهی بیشتر، کیفیت مکالمه بالاتر، سرعت اینترنت بیشتر و بهره‌گیری از خدمات نسل‌های بالاتر شبکه‌های موبایل هستیم. اما نمی‌توانیم به جای کمک به افزایش سایت‌های اپراتورها، از تعداد آن‌ها بکاهیم.

فناوری شبکه‌های سلولی نسل سوم و چهارم به خاطر سرعت دیتای بالاتر و کیفیت خدمات شبکه بهتر، دامنه پوششی بسیار کمتری نسبت به نسل دوم دارند.

در نسل سوم، شعاع پوششی یک آنتن BTS به کمتر از ۲۰۰ متر می‌رسد و اگر یک کاربر در شعاع پوششی ۱۷۰ تا ۲۰۰ متری باشد؛ دچار مشکل ترافیکی می‌شود. بنابراین؛ لزوم دسترسی به اینترنت و خدمات شبکه نسل‌های بالاتر، توسعه شبکه‌های موبایل، نصب و فعال‌سازی سایت‌ها و آنتن‌های BTS بیشتر است.

نمی‌توانیم هم از نصب آنتن‌های BTS در محله‌مان شاکی باشیم و هم از آنتن‌دهی ضعیف و کندی سرعت اینترنت گله کنیم

اگر ما استانداردهای جهانی و به‌روز را می‌خواهیم و تمایل داریم بالاترین سرعت اینترنت و کیفیت آنتن‌دهی را تجربه کنیم؛ هم مردم و هم سازمان‌ها و ادارات مختلف باید با اپراتورها هماهنگی و همکاری سطح بالایی داشته باشند.

در کشورهای توسعه‌یافته هم مشکلاتی برای نصب و توسعه سایت‌های موبایل وجود دارد ولی رویه غالب در سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی، بسترسازی برای توسعه شبکه‌های موبایل است.

قطعا روندی که از یک سو شاکی آنتن‌دهی ضعیف و نقاط کور زیاد اپراتورها است و خواستار اینترنت پایدار با کمترین تاخیر و پینگ ولی سرعت بسیار بالاست و از سوی دیگر مایل به نصب آنتن‌های BTS نیست؛ باعث تسریع در روند توسعه فناوری‌های جدید مخابراتی و ارتقای سطح کیفی زندگی شهروندان نمی‌شود.